Tyfu bwyd, hel fy nhamaid, a'r byd o nghwmpas i, 700 troedfedd uwchben lefel y môr.

29.4.12

Daw hyfryd fis...

Wedi manteisio'n llawn ar y diwrnod sych ddoe i orffen llenwi'r gwelyau newydd. Roedd gweddill y tylwyth wedi mynd i'r Port i wario, felly roedd gen i benrhyddid i wneud fel y mynnwn. Eistedd ar fy nhîn efo papur newydd a phaned fysa wedi plesio fwyaf, ond roedd y cydwybod yn pigo, felly cerdded draw i'r rhandir wnes i, efo rhaw a bwced yn llawn twls.

O'r diwedd, mae gen' i le call i blannu rhywbeth! Mi fues i'n hel cerrig mân i'w rhoi o amgylch rhannau isaf y pibelli draen hefyd, ac yn cario llechi mwy er mwyn ceisio creu (pan ga'i gyfle) llwybrau ac ardaloedd sych i weithio arnynt. Mae wedi bod ychydig yn ddigalon gweithio mewn mwd, a cheisio gwthio berfa ar dir mor feddal. 
Mae yna dwmpath o bridd yn dal ar ôl, a dwi am wasgaru hwn yn rhan ucha'r llun gynta', a gwneud gwely uwch, ond heb ymylon o goed.


Pridd sâl uffernol ydi o:  y gymdeithas randiroedd wedi ei gael i mewn i'w rannu rhwng y deiliaid, ond mae o'n gleiog ofnadwy, sydd ddim yn ddelfrydol pan mae'r ddaear yn dal gormod o ddŵr yn barod! Maen nhw wedi cael compost gan y cyngor sir hefyd, o'u cynllun ailgylchu gwastraff bwyd a gardd. Mae hwn i'w weld yn stwff da, ond tydi'r hyn a gefais i heb fynd yn bell iawn. Mi ges i ddwy sach o gachu ceffyl hefyd, ond ei fod braidd yn ffresh, felly wedi rhoi'r rhan fwya ohono yn y gwely lle dwi am blannu ffa.

Hanner y rhandir sydd i'w weld yn y lluniau yma. Dyma'r hanner y byddai'n canolbwyntio arno eleni, mae'r gweddill yn ddigalon o wlyb, hyd yn oed ar ôl cyfnod cymharol sych...
Roeddwn wedi disgwyl gorfod buddsoddi oriau yn sefydlu'r lle cyn cael rhandir cynhyrchiol, ond 'rargian, dwi'n edrych ymlaen at yr haf -daw hyfryd fis Mehefin cyn bo hir...

Mae hi'n tywallt y glaw y bore 'ma, a'r gwynt yn ei yrru o'r dwyrain oer. Bydd yn rhaid i'r coed mafon aballu aros tan nos Fawrth neu ddydd Mercher felly, cyn y gallaf blannu dim.
Diwrnod yn y amdani heddiw felly. Dwi wedi cael rhestr o jobsys hollbwysig i 'ngadw i'n brysur...y Pobydd isio imi osod bachau dal llenni yn y gegin; yr Arlunydd a'r Pry' Llyfr isio silff cornel bob un; a'r Fechan isio hongian addurniadau calon dros ddrws ei llofft. S'nam llonydd i'w gael!

Fedra'i ddim cwyno, mae'r diwrnod wedi cychwyn yn dda gan fod y Pobydd wedi gwneud crempogau bach (drop sgons) i frecwas. Rwan, lle mae'r baned a'r papur newydd 'na...

27.4.12

Hela dail a gwario


Wedi bod yn hel dail craf y geifr –garlleg gwyllt- cyn cychwyn adra o’r gwaith am hanner diwrnod o wyliau. Maen nhw’n tyfu ar lan nant sy’n rhedeg heibio’r swyddfa; lle delfrydol i biciad allan amser cinio i nôl chydig o ddail i’w rhoi yn fy mrechdan gaws.
Gan ei bod yn bnawn sych mi fues i ar y rhandir. Dwi wedi ildio i’r hyn oedd yn amhosib ei osgoi mae gen i ofn...roedd y dŵr yn drech na fi felly dwi wedi prynu ‘chydig o goed i godi gwelyau llysiau. Mi fues i’n chwilio -yn aflwyddiannus- am goed sgaffaldiau ail-law, a gorfod prynu’n newydd yn y diwedd. Mi ges i bedair styllen 6”x1” a dwy 7”x1”, bob un yn 4.8 metr o hyd, a mynd ati i adeiladu pedwar gwely efo cymorth fy nhad. Fel arfer, mi fu’r ddau ohonom ni’n tynnu coes ein gilydd; fo’n fy nghyhuddo o fod yn rhy fanwl a ffyslyd, a finna’n diawlio am ei agwedd ‘mi wnaiff y tro’ fo!
Hyd yma felly mae'r rhandir wedi costio:
Rhent blynyddol- £25 
Aelodaeth o'r gymdeithas- £2
Goriad i’r giât- £5
Pibell ddraen- £18
Coed- £42
Bron i ganpunt. A does dim byd wedi ei blannu yno hyd yma. Fydda' hi'n rhatach -a llai o strach- imi gael bocs o lysiau organic i'r drws bob wythnos tybed? Dwi wedi anwybyddu costau'r hadau, a'r cansenni mafon aballu, oherwydd byswn i'n prynu'r rheiny beth bynnag, ar gyfer yr ardd gefn.
Beth bynnag, dwi’n mynd yn ôl ‘fory gan fod Derec “Henffych” Tywydd yn gaddo diwrnod sych, ac mi dynnaf lun tra dwi yno.
Ar ôl nôl y fechan o’r ysgol a mynd adra, mi rois i hanner y dail craf mewn gratin efo tatws, seleriac, nionod a hufen, a’i fwyta efo brocoli piws o’r ardd. Mi rois yr hanner arall mewn pesto. Un o ryseitiau River Cottage oedd y pesto. Cnau daear oedd yn y rysáit hwnnw, ond mae’n rhy gynnar i’r rheiny (a hefyd, dwi ddim yn meddwl fod 30 gram o gnau daear –sy’n golygu dadwreiddio tua 15 planhigyn efallai- yn gnwd cynaladwy yn y safleoedd dwi’n eu nabod). Mi ddefnyddiais gnau pîn felly, a blasus iawn ydi o hefyd. Mi gaiff ei ddefnyddio efo pasta, neu datws newydd o bosib, nos fory.
Dwi ‘di blino’n lân rŵan! Ychydig bach yn smyg efallai; ond nacyrd hefyd!

22.4.12

Ffa a fougasse


Y rhandir wedi boddi eto, felly heb wneud dim yno'r penwythnos hwn. Yr ateb dwi’n meddwl ydi defnyddio’r pridd a chompost ychwanegol mae’r gymdeithas wedi ei gael ar gyfer pob plot, er mwyn codi gwlâu uwchben y gors. Dwi ddim isio prynu coed i greu gwelyau os nad oes raid, gan geisio cynnal y plot heb fynd i gostau afresymol. Un peth dwi wedi’i brynu ydi rolyn 25m o beipan dyllog i’w rhoi yn y ffosydd i gario chydig o’r dŵr oddi ar y tir. Mi gynigiodd y siop ddeunyddiau adeiladu lleol ddisgownt arbennig i ddeiliaid rhandir, felly roedd yn werth buddsoddi. Mae'n wastad yn bosib cael y rhan fwya o anghenion bywyd yn lleol, a hynny yn rhad, heb ddilyn pawb fel lemming bob dydd Sadwrn i Landudno i wario, neu brynu popeth ar y we...
Gobeithio felly -rhwng  draenio a chodi’r tir- y bydd gen’ i le gweddol i blannu, neu mi fydd yn rhy hwyr i dyfu dim yno eleni. Dwi wedi cytuno i adael un cornel yn wlyb, a chreu pwll efo'r bychan, i ddenu llyffaint a gweision neidr.
Wedi treulio rhywfaint o amser yn y tŷ gwydr yn hau mwy o bys a ffa, a blodau hefyd.
 Yr heuad gynta’ (24ain o Fawrth) o bys (Serpette Guilloteau) a ffa melyn (Wizard) yn dod yn eu blaen yn dda. Dros hanner y ffa dringo (Czar) wedi methu, neu ar ei hôl hi, a phob un o’r ffa Ffrengig piws (Cosse Violette) wedi methu egino. Y pys melyn/india-corn (Double Bicolor) yn dechrau dangos rŵan, ond dim golwg hyd yma o’r pwmpenni (Burgess Buttercup). Dyma un o gyfnodau mwyaf cyffrous y flwyddyn i mi.
 Y pobydd wedi bod wrthi heddiw hefyd, gan gynhyrchu -ymysg pethau eraill- dorthau ‘fougasse’ deniadol a blasus fel hon, o rysáit yn llyfr ‘Dough’ y Llydäwr Richard Bertinet. Maen nhw wedi eu pobi ar garreg, ac yn dod allan efo crystyn arbennig a chanol meddal: can mil gwell na’r ‘bara’ giami sydd ar werth ymhobman y dyddia’ yma. Mi gawsom ni gacen siocled gyfoethog a hyfryd hefyd, ond ddaru honno ddim aros yn gyfa’ yn ddigon hir imi dynnu llun!

Cyn i mi ei chau hi am heno, dyma ddolen i ffilm fer am hanes Stiniog gan Gareth Jones, ar ran Cymdeithas Hanes Bro Ffestiniog. Mae gwirfoddolwyr y gymdeithas weithgar hon yn rhedeg arddangosfa ddyddiol ynghanol y dref bob haf, a bydd y ffilm yma’n ychwanegiad gwerthfawr i’r hyn sydd i’w weld yno eleni.

19.4.12

Cas bethau, hoff bethau, rhif 1

Roedd yr hynaf o’r plant yn gwneud gwaith cartref neithiwr ac eisiau creu rhestr o fanteision ac anfanteision rhywbeth, ac mi ddywedodd ei mam -y pobydd- fy mod i’n un da am weld ochr negyddol pethau….Os mêts: mêts ‘de! Mae hi’n berffaith gywir deud y gwir, ac mae rhywbeth bach yn poeni pawb ‘does, ond byddai’n brafiach bod yn berson sydd â’i wydr yn hanner llawn. Felly dyma feddwl, oes yna fwy o bethau yn fy mhlesio nac sydd yn ‘y mhoeni heddiw hyn? Mi wnes i stopio cyfri ar ôl cyrraedd dau gant o bryderon! 

Cas beth heddiw: marchrawn (Equisetum).
Planhigyn i’w edmygu ydi hwn mewn gwirionedd, wedi goroesi pob math o amodau byw ers oes y deinosoriaid, ond asiffeta, mae o’n boen tîn! Dwn i ddim pam fod hwn yn fy mhoeni. Tydi dant y llew a llygad y dydd yn poeni dim arna’i. Iawn, mae angen clirio pob math o chwyn o dro i dro, ond dim ond hwn sy’n cythruddo. Mae’n tyfu trwy bopeth, ac os dorri di ei ben o, mi dyfith o ddau yn ei le! Torra’r gwreiddyn yn ddarnau ac mi gei di ddwsinau o blanhigion yn lle un. Ac am wraidd! Does dim gobaith ei gael allan i gyd am fod y mochyn yn codi o ddyfnder mawr, trwy’r cerrig a’r rwbal sydd o dan yr ardd. Y genhedlaeth gynta’, sy’n cynhyrchu sbôrs ydi hwn yn y llun, yn tyfu mewn ardal o laswellt a blodau gwyllt. Ymhen mis neu ddau arall daw’r pla i ganol y rhesi llysiau. Defnyddid hwnnw -y genhedlaeth ganghennog- i sgwrio sosbenni erstalwm meddan nhw. Rhaid dysgu byw efo fo mae’n siŵr.

Hoff beth heddiw: hen, hen grysau.
Yn wahanol i’r pobydd a’r epil benywaidd sy’n f’amgylchynu, dwi fawr o siopwr. Bysa’n well gen’ roi fy nhrwyn mewn nyth cacwn na threulio’r diwrnod yn crwydro o siop i siop; ac yn ôl. Ta waeth, dwi’n hoff iawn o’r crysau t Canys Rufus sydd gen’ i, wedi eu prynu fesul eisteddfod, hyd nes rhoddodd yr arlunydd Ruth Jên y gorau i’w cynhyrchu. Mi wisgai’r un â phrint trawiadol o sgwarnog nes mae o’n dwll. Ond nid dyma’r hoff beth: yn hytrach hen grys gwaith ydi hwnnw. Dwi hyd yn oed yn cofio ei brynu yn siop gydweithredol Cymdeithas Meirion yn Llanbedr, Ardudwy, ym mis Medi 1996, am mae ei brynu ar gyfer swydd newydd wnes i. Crys trwchus, cynnes. Dau groen o gotwm praff, a stwffin rhyngddynt. Mi fu’r crys yma efo fi yn gosod camfa ger copa’r Rhinog Fach; yn ffensio ar Gadair Idris; torri a llosgi helyg ar dwyni tywod Morfa Harlech; a chwistrellu Rydi-dendrons yng Nghoedydd Maentwrog. Pan brynsom ni’r tŷ yma yn 2000, y crys yma gadwodd fi’n gynnes wrth bigo plastar a thyllu lloriau tan yr oriau mân, a hwn sydd ar fy nghefn dros y blynyddoedd wrth arddio hefyd. Mae dwsin math o baent, farnish a staen arno; dwi wedi trwsio rhwygiadau weiran bigog sawl gwaith; a symud y botymau o’r pocedi i’w gosod yn lle rhai eraill a gollwyd. Er bod golwg y diawl arno, mae’n werth y byd, a gyda lwc, mi welith o welliannau i’r rhandir efo fi dros y blynyddoedd nesa’.

Mae digon o bethau i godi calon i fod yn onest, a’r gwydr yn eitha’ llawn.
Ar ochr y gwely ar hyn o bryd: 1. ‘Twrw Jarman’. Gwasg Gomer 2011. Cofiant a llyfr lloffion arbennig, ac yn edrych yn wych hefyd. 2. ‘I’m a stranger here myself’. Faber & Faber 1978. Dilyniant i ‘Fat of the Land’, John Seymour, am ei ymdrechion i fod yn hunangynhaliol yn Sir Benfro. Difyr iawn hyd yma, er yn rhamantu braidd am yr hen ffordd o hel gwair, yfed cwrw cartref a chyd-ganu yn y sgubor..
Ar yr ipod: 1. Ffoaduriaid. Casgliad amhrisiadwy Steve Eaves. Sain 2011. Absenoldeb ‘Y felan a finna’ o’i dâp cyntaf ‘¡Viva la revolución Galesa!’ ydi’r unig fân-beth sy’n tynnu oddi ar berffeithrwydd y casgliad. 2. Podlediad misol ‘Tales from Terry’s Allotment’, gan Terry Walton yn y Rhondda. Doniol a difyr. A phodlediad ‘Mwydro ym Mangor’, cymysgedd o beldroed ac ieir!
Ar y radio: 1. Dewi Llwyd. Trin y gwrandawyr fel oedolion efo ymennydd. 2. Mark Kermode. Trafodaeth gall a doniol am ffilmiau.
Ar y wal: llun newydd ohona' i, efo'r label 'swpyr dat', gan y Fechan.
Ar y plât: brocoli piws a rhiwbob o’r ardd, ond ddim efo’u gilydd!
Ar y bocs: 1. Gwaith/Cartref. 2. Pethe. 3. 10 o’clock live.
Mae’r teclyn teledu wedi methu recordio ‘Byw yn yr Ardd’ neithiwr, felly bydd yn rhaid aros cyn medru rhoi dyfarniad ar hwnnw eleni: mwy o ‘arddio’, a llai o ‘fyw’ a malu-cachu fysa’n dda… allwn ni ond gobeithio.

 DIWEDDARIAD- wedi gorffen y llyfr 'I'm a stranger here myself'. Siom garw oedd o yn y diwedd. 'The story of a Welsh farm' ydi is-deitl y llyfr ond ar ol y pennodau cyntaf, mae'r awdur yn anghofio hynny. Mae'n crwydro'n anobeithiol i gors o ragfarnau. Gwaeth na hynny, mae o'n rhannu ei farddoniaeth. Och a gwae! Mae'r llyfr wedi mynd yn ol i hel llwch yn storfa gwasanaeth llyfgrell Gwynedd am ddegawd arall.


15.4.12

Pryfeta


Wedi bod wrthi'n adeiladu ac addurno 'gwesty pryfaid' efo'r Fechan. Roedd hi wedi gweld rhywbeth tebyg oedd ei nain a'i thaid wedi brynu, ac eisiau un. Gan 'mod i'n gyndyn i wario pres, mi aethom ni ati i wneud hwn o hen goed oedd yn y cwt, darn o hen raff sgipio i'w hongian, a stribedi o hen diwb olwyn beic i ddal y to yn ei le. Ei lenwi wedyn efo brigau, a darnau bambw, a choesynau gwag planhigion fel crib y pannwr a ffenel. Nid bod fawr o debygrwydd iddo fod yn werthfawr iawn i bryfetach, rhyngthoch chi a fi, ond roedd yn llawer o hwyl ei greu, ac mae’r ddau ohonom yn falch iawn ohono! Dros y blynyddoedd d'wytha, 'da ni wedi stwffio brigau a bonion i bob twll a chornel, yn y gobaith o gynnig cilfachau a llety i bryfetach buddiol fyddai’n ennill eu lle trwy fwyta plâu a pheillio ffa  a ffrwythau.
Dwi wedi methu’n glir a chael llun ar fformat ‘portrait’ yn y post yma; mae’n ymddangos ar ei ochr bob tro, felly rhaid bodloni ar y llun salach uchod mae gen’ i ofn. Wedi methu cael y rhain i ymddangos ochr wrth ochr hefyd, ond twpsyn cyfrifiadurol fues i erioed. (Gwerthfawrogir unrhyw gyngor!)


Wedi treulio awr ar y rhandir, efo’r fechan, yn carrega. Mi soniais yn y post ddwytha sut llenwyd y gors oedd yno’n wreiddiol, efo llechi. Mae hynny o bridd sydd yno rwan yn llawn o lechi, a llwyth o waith o mlaen i er mwyn clirio darn. Dwi’n rhoi’r cerrig wedyn yn y ffosydd dwi wedi’u tyllu i drio sychu’r tir. Dyfal donc..
Dim ond y Fechan sy’n fodlon helpu ei thad yn yr ardd bellach, a’r ddwy arall yn rhy cŵl i wneud peth mor ddiflas! Helpu eu mam fuon nhw, yn pobi bara blasus. Dwy blethan wen, a dwy blethan arall o flawd hadau, ac un dorth gron hanner-a-hanner. Mae dwy wedi cael clec efo menyn hallt a chaws Llŷn i de. Hyfryd.

11.4.12

Gwrychoedd

Mi gawson ni ddiwrnod gweddol sych ddoe, a'r joban gafodd flaenoriaeth oedd gosod paneli ffens newydd rhwng yr ardd a drws nesa. Pan brynson ni'r tŷ yma, gwrych privet anferthol oedd ar y terfyn rhwng y ddwy ardd. Yn fylchog oddi tani, yn rhy uchel o lawer, ac yn dwyn o leia’ metr o ymyl yr ardd, roedd yn rhaid iddo fynd! Yn yr ail wanwyn yma, roeddwn wedi gorffen y rhan fwya’ o’r gwaith yn y tŷ, ac yn barod i wneud rhywbeth efo’r gors llawn montbretia allan yn y cefn. Cytunodd C, y cymydog, i fynd i’r afael â’r gwrych efo fi. Cafodd y privet glec, ac mi fuon ni’n chwysu i godi’r gwreiddiau styfnig. Roedden ni wedi cytuno i osod ffens yno o bolion concrit. Wedyn rhoi paneli chwe throedfedd o feather boards rhyngthyn nhw, am eu bod yn rhatach na dim byd arall. Wrth gwrs, mae hynny’n golygu eu bod yn salach na phopeth arall hefyd, ond doedd C a fi ddim isio gwario mwy nag oedd rhaid. Twyllo’n hunain oedd hynny. Pryn rad, pryn eilwaith yn ‘de, felly dyma ni saith mlynedd yn ddiweddarach yn gorfod prynu stwff gwell yn eu lle. Yr unig beth oedd yn cymhlethu’r gwaith oedd y coed a’r tair weiren sydd ar ein hochr ni o’r ffens: lelog Califfornia (Ceonothus) a gwyddfid yn y pen agosa’ i’r tŷ, coeden afal Enlli wedi’i thyfu fel espalier blêr, ceiriosen morello wedi’i thyfu fel ffan, mafon, a rhosyn anhysbys.

Cawodydd gafwyd heddiw, felly mi  es i’r rhandir i ymuno yn yr ymdrech i blannu gwrych o amgylch y safle. Pan oeddwn yn blentyn, cors oedd yno, ac roeddem yn hel penabyliaid a genau goeg yno. Ym 1975 roedd yn ffasiwn i ‘dirlunio’ ardaloedd diwydiannol yng Nghymru, ac fe dynnwyd tomen lechi Glan-y-don i lawr, gan lenwi cyfres o gorsydd yn y fro, gan obeithio denu cwmnïau newydd i sefydlu ar y tiroedd newydd. Taenwyd ychydig bridd a gwrtaith ar ben y llechi, ac roedd yna oglau cachu iar neu mochyn cofiadwy iawn yn y dref am gyfnod!
Ta waeth, mae’r olwyn fawr yn troi tydi, ac mae fy sgwaryn i o randir yn ymddangos fel cors eto. ‘Dim ond reis a watercress fedri di dyfu’n fan hyn’, medd un o’r plant ar ein hymweliad cynta’! Mi welwch o’r llun faint o ddŵr sy’n sefyll ar yr wyneb yno. 
Dwi wedi prynu cansenni mafon a choed gwsberins, ond dwi wedi digalonni efo’r amodau braidd, a ddim yn fodlon rhoi dim yn y ddaear nes dwi wedi gwneud rhywbeth am y draeniad gwael.
Dwi wedi eu rhoi dros dro felly mewn hen dwbiau plastig porthiant defaid. Felly hefyd ambell i beth arall dwi’n tyfu fel arbrawf, fel gellyg y ddaear (jerusalem artichokes), a rwbath o’r enw oca, perthynas i’n blodyn suran y coed ni, o’r Andes, sy’n cynhyrchu cloron blasus medden’ nhw. Mae’n tyfu mewn pridd sâl (check), mewn ardaloedd glawog (check), ond angen haf hir, di-farrug (damia! Wel, amser a ddengys yn de).

9.4.12

Haul llwynog


Ar ôl cael ein twyllo eto gan ychydig o haul ddiwedd Mawrth, siom ddaeth wedyn, fel pob gwanwyn.
“Rhai wedi eu tynghedu i fod yn wlyb”. Dyna sut mae Gwyn Thomas yn disgrifio pobl Stiniog.
A’r glaw sy'n gyfrifol am fodolaeth y blog yma, am wn i; finna wedi bwcio 'chydig o ddyddiau adra o'r gwaith dros y Pasg, efo'r bwriad o arddio, a chael siom efo'r tywydd. Eto.
Efallai mai tân eithin fydd fy ymdrechion i gofnodi, gan golli stêm ar ôl cychwyn yn frwdfrydig, pwy a wyr! Efallai hefyd na fydd neb yn ei ddarllen, ond dwi wedi cael fy ysbrydoli i roi cynnig arni gan ambell i flog Cymraeg fel Asturias yn Gymraeg (er nad oes gobaith mul imi fedru postio’n ddyddiol), a Garddiadur, Hadau, Blog Garddio Bethan Gwanas.

Dwi wedi trio tyfu ychydig o fwyd yn yr ardd gefn ers pum haf, heb lwyddiant ysgubol, ond wedi cael digon o bys a ffa i osgoi torri 'nghalon yn llwyr. Pump o hafau difrifol a gafwyd o ran tywydd, a dwi wedi dysgu erbyn hyn i beidio disgwyl gormod o haul dros dymor tyfu cwta, i fyny fan hyn ymysg y mynyddoedd.
Os oedd y glaw yn siom, daeth diwrnod gwyllt o eira a lluwchfeydd ar Ebrill y 4ydd. Dyma’r olygfa o ffenest y llofft acw.
Trwy lwc doeddwn i heb gael fy nhemtio i hau a phlannu dim byd allan yn ystod y tywydd braf, neu byddai’r oerfel wedi rhoi clec i bopeth dwi’n siwr.
Ond eira neu beidio, mae’r gwanwyn yn gwibio eto, ac mae’n hen bryd dechrau ar y paratoi. Felly mi fues i a’r Fechan yn y tŷ gwydr ganol y p’nawn ar y pedwerydd, yn glyd braf efo’r eira yn gwrlid ar y to, yn gwneud heuad cynta’r flwyddyn. Dau ddwsin yr un o ffa melyn, ffa Ffrengig, ffa dringo, pys, a phys melyn (sweetcorn), yn ogystal a rhywfaint o bwmpenni, pys pêr, marigolds a mari-a-meri (nasturtiums). Byddai’n hau eto ganol Ebrill, ac eto wedyn ddiwedd y mis. Am y tro cynta eleni, mae gen’ i ddigonedd o le i dyfu, a gyda lwc bydd digon o bys ar gael i fedru dod a rhywfaint i’r gegin am unwaith. Hyd yma, mae pob poden o bys yn cael ei llowcio yn yr ardd gan y plant. Ia, iawn; a gen’ i hefyd!
Tydi Stiniog erioed wedi cael rhandiroedd tan rwan, a bellach mae deiliaid y 23 plot wedi cael goriadau i fynd i’r safle. Disgwyl diwrnod golew ydw i rwan i fynd i ddechrau ar y gwaith yno. Mae’r pwyllgor wedi bod yn weithgar iawn yn sicrhau safle i’r dref chwarae teg iddynt, ond mae angen gwaith mawr i gael trefn ar y rhandiroedd eto.
Dyma lle fyddaf yn cofnodi’r gwaith. Galwch yn ôl bob hyn-a-hyn, i weld pa lanast dwi’n wneud.