Tyfu bwyd, hel fy nhamaid, a'r byd o nghwmpas i, 700 troedfedd uwchben lefel y môr.

28.4.16

Dwyn ffrwyth?

Y Fechan: "Dad! Be ydi'r aderyn coch a glas 'na efo pen du, yn y goeden eirin?"
Fi: "Asiffeta!" ...ac allan a fi...

Ar ôl rhuthro allan i glymu hen gryno-ddisgiau i ganghennau'r goeden, mi ges i gyfle i egluro wrthi mae coch y berllan oedd yr aderyn diarth. Ceiliog oedd yr un hardd coch a glas, a'r iar efo fo, yn gymar llai lliwgar, fel nifer o adar eraill.


Dim ond unwaith o'r blaen -dwi'n meddwl- y gwelson ni goch y berllan yn yr ardd, ac yn wir yn y cyffiniau, ac mae'n wirioneddol wych i weld adar mor glws ac anghyffredin ynghanol y dref.

Ond! Maen nhw'n bwyta blagur ar goed ffrwythau 'tydyn. A'r bore welodd y fechan nhw, pigo petalau oddi ar y blodau eirin prin oedden nhw! Dwi wedi swnian o'r blaen* am ddiffyg ffrwythau ar y goeden eirin Dinbych, felly dim ond hanner croeso cyndyn gaiff coch y berllan yma ar hyn o bryd, er mor brydferth ydyn nhw.  Hen ddyn blin dwi 'de...


Ond fel mae'r blodau wedi dechrau agor ar y goeden eirin dros yr wythnos d'wytha, mae'r tywydd wedi troi'n oer eto, yn union fel llynedd, a chenllysg ac eira'n cynllwynio yn fy erbyn gorau fedran nhw hefyd!

Y goeden eirin mewn cawod eira ar Ebrill y 27ain.
 Dwi wedi bod allan efo brwsh paent yn gobeithio 'mod i'n trosglwyddo rhywfaint o baill o flodyn i flodyn, ond amser a ddengys os bydd yr ymdrech yn dwyn ffrwyth eleni o'r diwedd. Os ydi'r adar a'r tywydd yn dwyn fy ngobeithion am ffrwyth eto, mi gaiff y goeden eirin fynd 'nôl i Ddimbach i'r diawl.

*Dim eirin -Awst 2015

Coch y berllan ar Wicipedia


15.4.16

#GwynThomas: 'Ple heno yr wyt ti?'


Ar brynhawn noeth yn y gaeaf
Fe welwch freichled o dref ar asgwrn y graig.

-Gwyn Thomas, 'Blaenau'. Cyfrol Ysgyrion Gwaed, Gwasg Gee, 1967

Diolch am yr angerdd, Gwyn, a diolch am y bennawd.

Mae teyrnged ar wefan papur bro Stiniog a'r cylch na fedra' i wella arni, felly taw pia hi am rwan, ond bydd colled ar ei ôl yma yn ei filltir sgwâr.

Vivian Parry Williams yn holi Gwyn Thomas mewn neuadd lawn ar noson lansio'i lên-gofiant, 'Llyfr Gwyn', nôl yn Nhachwedd 2015 yn Stiniog.

13.4.16

Nawr lanciau rhoddwn glod

...y mae'r gwanwyn wedi dod...


Britheg (dim ond un) a chlychau dulas (pump) wedi ymddangos eto, a finna'n meddwl fod y llygod wedi bwyta pob un ohonynt!

Dwi'n meddwl siwr nad oedd unrhyw un o'r ddau yma wedi blodeuo yn 2015, felly mae croeso mawr i'r ddau eleni.


Mae digon i edrych ymlaen ato eto; moliannwn oll yn llon.