Pry' da, pry' drwg...

Mae'n amlwg i bawb sydd wedi bod yma o'r blaen fy mod i'n dipyn o anorac am bryfetach. Ond, mae rhai pethau'n cael llai o groeso yma.

Gwenyn meirch er enghraifft. Roedd brenhines wedi dechrau adeiladu nyth yn y bocs nythu titws sydd yn yr ardd gefn acw. Mi welais i hi wrthi digon buan i roi diwedd ar hynny. Be na welis i oedd ei bod hi wedyn wedi troi ei sylw at y cwt!

Mae'r nyth dros wsos oed rwan a dwsinau o wenyn yn dod 'nôl a mlaen trwy'r amser efo pren wedi'i gnoi, er mwyn adeiladu haenau newydd ar y nyth, ar nenfwd y cwt uwchben y fainc weithio. Ond hyd yn oed rwan, tydyn nhw ddim yn cynhyrfu o gwbl wrthi mi fynd i mewn ac allan i ystyn a chadw celfi ac ati.

Yn anffodus, dim ond tyfu'n fwy blin wnaiff y boblogaeth wrth i'r haf fynd yn ei flaen, ac maen nhw'n mynd i mewn ac allan trwy dwll yn y bondo uwchben y bwrdd lle rydym yn bwyta ar ddyddiau a nosweithiau braf (ychydig iawn sydd wedi bod hyd yma eleni, ond mae pawb yn dal i obeithio!). Mae gen i ofn bod yn rhaid iddyn nhw fynd felly, a dwi'n aros i ddyn o'r cyngor sir ddod efo'i fwgwd a'i asesiad risg.

Dwi ddim yn hoff iawn o lyslau -aphids- chwaith. Mae'r goeden afal Enlli dan warchae difrifol eleni, efo pry' gwyrdd a phry' du yn bla ar bob milimedr o'r blaen dyfiant newydd. Cyrliodd y dail a disgynodd llwyth o'r afalau bach. Tlawd fydd y cnwd eto eleni felly.

O be' wela' i yn y cyfryngau garddio, mae anghytuno mawr am ddylanwad morgrug yn y broblem yma. Mae'r mater yn glir i mi; mae morgrug yn symud llyslau o blanhigyn i blanhigyn er mwyn iddyn nhw gael eu godro nhw. Mae rhes o forgrug weithiau'n mynd i fyny ac i lawr boncyff yr afal Enlli. Diawlad!

Dwi'n gyndyn iawn o ddefnyddio cemegau i'w trin nhw. Mae hynny'n lladd y 'pryfaid da' -sef buchod coch cota a phryfaid hofran- sy'n dod yma i fwyta'r 'pryfaid drwg'.

Dwi wedi trio eu chwalu nhw oddi ar y goeden efo peipen ddŵr; wedi chwistrellu sebon arnyn nhw ddwywaith, ac wedi bod yn gwasgu rhwng bys a bawd- joban sy' ddim yn neis, ond yn medru bod yn effeithiol iawn. (Ches i DDIM larfau llifbryf ar y coed gwsberins a chyrins cochion eleni ar ôl sgwashio blynyddol, felly mae'n werth yr ymdrech! Ffemys lasd wyrds..)

Mae'r sefyllfa yn gwella'n raddol ar y goeden afal, ond rhaid dal ati. Ac wrth gwrs, mae'r morgrug dal yma! Wedi meddwl, efallai bod gwraidd y broblem yn ddyfnach: mae'r goeden geirios sydd wrth ymyl yr afal heb ei chyffwrdd gan y ffernols bach. Dwi wedi son o'r blaen bod y goeden afal Enlli wedi disgyn mewn gwynt a chael difrod i'w gwreiddiau, a dyna sy'n bod efallai -y planhigion gwanaf sy'n dioddef ymosodiadau amlaf gan bryfaid a slygs yn'de. Ella bod angen ystyried dyfodol y goeden cyn swnian am bryfaid...

Ta waeth, dyma un creadur sy'n cael croeso mawr yma bob tro. Gen i a'r Fechan beth bynnag. Mae'r dair arall yn gwyro o'r llwybr i'w osgoi bob tro. Pam dwad?

Llyffant melyn a mefus alpaidd. 3ydd Gorffennaf 2015